Pc Gümrük Külliyatı.....www.arslannet.com....
T.C.
BAŞBAKANLIK
Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü
Sayı :B.02.1.GÜM.0.08.07-010.06-8592 22.04.2009
Konu :Tahsilat
2009/28 Sayılı Genelgede ilgi tutulmuştur.
2010/8 Sayılı Genelgede ilgi tutulmuştur.
2010/9 Sayılı Genelgede ilgi tutulmuştur.
Tasarruflu Yazılar 1
2011/7 Sayılı Genelge ile Tahsilat İşlemleri Gümrük Genel Tebliği (Seri No:1) sonrası YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMIŞTIR.
GENELGE
(2009 / 24)
I- Genel Hususlar
Hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerinin, tahakkuku, tebliği ve tahsilatında öncelikle 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Seri: A, Sıra No: 1 Tahsilat Genel Tebliği ve ilgili diğer tahsilat genel tebliğleri ile buna ilişkin mevzuat hükümlerine göre işlem yapılmaya devam edilecektir.
II- Gümrük Vergileri ve Zamanaşımı
1) Gümrük Kanununa göre, yapılan denetlemeler sonucunda yükümlüsünden hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenerek tahakkuk ettirilen gümrük vergilerine ilişkin tebligatın, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içinde yapılması gerekir. Üç yıllık süre tahakkuk zamanaşımı süresi olup, bu süre içinde yükümlüye tebligat yapılması zorunludur. Zamanaşımı söz konusu olduğunda borç varlığını sürdürmekte, fakat borçlu borcunu ödememe hakkı elde etmektedir. Ancak, borçlu yasal süresi içinde bunu ileri sürmezse borcu ödemek zorunda kalmaktadır. Bu itibarla, vergilerin zamanında ve sorunsuz tahsili için Gümrük Kanununun 197 nci maddesinde belirtilen süreye dikkat edilmesi gerekmektedir.
2) Bazı gümrük idarelerinde, serbest dolaşıma sokulan eşyaya ilişkin olarak yapılan muayene ve denetlemeler sonucunda sahte veya yanıltıcı belgelere rastlanması halinde, noksan beyan edilen kıymetin tespiti amacıyla Gümrük Kanununun 23 ila 31 inci maddelerinde belirtilen sürecin izlenerek son yönteme kadar gelindiği, bahse konu eşyanın niteliğine göre yapılan araştırmalara rağmen ilgili yerlerden herhangi bir cevap alınamaması ve dolayısıyla kıymet tespitine esas teşkil edecek herhangi bir veriye ulaşılamaması sebebiyle kıymet tespitinin yapılamadığı ve konunun aynı zamanda 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında mahkemeye intikal ettirilmiş olduğu durumlarda, Gümrük Kanununun 197 nci maddesinin dördüncü fıkrası hükmünden hareketle, kıymet tespitinin ve ortaya çıkması beklenen kıymet farkından doğacak vergilere ve cezalara ilişkin ek tahakkukun ve tahsilâtın yapılması için davanın sonuçlanmasının beklendiği anlaşılmaktadır.
Gümrük Kanununun 197 nci maddesinin dördüncü fıkrası hükmünden, söz konusu vergi alacaklarının açılmış olan ceza davalarının sonucuna göre takip ve tahsil edileceği anlamı çıkarılmamalıdır.
Konunun Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve diğer ceza gerektiren kanunlar kapsamında mahkemeye intikal ettirilmiş olması durumunda, öncelikle eşya kıymetinin Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliği hükümlerine uygun biçimde (zamanaşımı hükümleri de göz önünde bulundurularak) belirlenmesi ve ek tahakkukun yapılması, daha sonra açılmış olan ceza davalarının sonuçlanması beklenmeden, konunun mahkemeye intikal etmesiyle ortaya çıkan ve ilgili kanunlarda belirlenmiş olan yeni zamanaşımı süreleri içerisinde takip ve tahsilâtının gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
3) Hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gümrük vergilerine ilişkin olarak yapılacak olan ek tahakkuklar, ilgili gümrük beyannamesi ile ilişkilendirilerek mutlak surette elektronik ortamda (kapanmış gümrük beyannamesi dahi olsa) oluşturulacaktır.
4) Gümrük idarelerince gerçekleştirilen ek tahakkuklar Gümrük Yönetmeliğinin 75 No.lu ekindeki “Gümrük Vergilerinin Tahakkukunu İzleme Defteri”ne kaydedilecektir.
III- Alınması Gerektiği Halde Alınmayan Damga Vergisi
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun Ek 2 nci maddesi gereğince, döviz kazandırıcı faaliyetlerin kısmen veya tamamen gerçekleştirilmemesi halinde, gerçekleşmeyen kısma ait alınmayan damga vergisinin mükelleflerden 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ceza ve gecikme faizi ile birlikte geri alınması gerekmektedir.
Bu itibarla, döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin olmayan ya da döviz kazandırıcı faaliyetlerin gerçekleşmemesi nedeniyle damga vergisi istisnası dışında kalan işlemlere dair veya iptal edilen ihracat beyannameleri ile bunlara bağlı özet beyan formlarından alınması gereken damga vergisi ile ceza ve gecikme faizinin tahsil edilmesi işlemleri gümrük idarelerince yapılmayıp, ilgili vergi dairelerine bildirimde bulunulacaktır.
IV- Gümrük Müşavirinin Sorumluluğu
Tasarruflu Yazılar 1
1) Alacaklı gümrük idaresince Gümrük Kanunu hükümlerine göre asıl yükümlü ile aynı anda beyannamede imzası bulunan gümrük müşavirlerine de vergi tahakkuku tebliğ edilip edilmeyeceği:
Adına beyanda bulunulan kişi ile birlikte gümrük müşaviri de gümrük yükümlüsüdür. Gümrük Kanununun 197 nci maddesinde yer alan üç yıllık zamanaşımı süresi her iki yükümlü için de geçerlidir. Gümrük Yönetmeliğinin 645 inci maddesinde de açıkça belirtildiği üzere, gerek tahakkuk gerekse tahsil zamanaşımına uğrayan vergiler buna neden olan idaremiz çalışanlarına ödettirileceğinden, bu süre içinde, verginin mükellefe tebliğ edilmesi zorunludur.
Bu itibarla, sadece hesabına beyanda bulunulan kişiye değil, alacağın tahsil edilememe riskinin ortadan kaldırılması için beyan sahibi olan gümrük müşavirlerine de tebligat çıkarılmasında hukuken sakınca bulunmamaktadır. Ancak, alacak idaremiz açısından tek olup, borcun yükümlülerden biri tarafından ödenmesi halinde, diğer yükümlü açısından da borç sona erecektir.
Konu ile ilgili diğer bir sorun da, tüzel kişiliğe sahip gümrük müşavirleri açısından ne yapılacağıdır.
Aynen gerçek kişi gümrük müşavirleri gibi, tüzel kişi gümrük müşavirlerine de asıl yükümlü ile birlikte tebligat çıkarılmalı, Gümrük Kanununun 229 uncu maddesinde öngörülen şartlar mevcut ise beyannamede imzası bulunan gerçek kişiden de talepte bulunulmalıdır.
2) Gelir eksiğinin tahakkukun tebliği aşamasında, asıl sorumlu ile birlikte gümrük müşavirine de tebligat yapılması halinde, bir tarafın itiraz etmesi, bir tarafın itiraz etmemesi veya her iki tarafın da itiraz etmesi durumlarında gümrük müşavirinin 4458 sayılı Kanunun “itirazlar” kısmındaki hükümlerine tabi olup olmayacağı:
Gümrük müşaviri ile asıl yükümlüye birlikte tebligat yapılması halinde, tebligat yapılan her iki yükümlü açısından da Gümrük Kanununun 242 nci maddesi ile düzenlenen itiraz hakkı doğar. İtiraz eden yükümlü yönünden anılan maddedeki süreler işler. Ancak itiraz etmeyen yükümlü açısından vergi tahakkuku kesinleşir ve Gümrük Kanununun 198 inci maddesinde belirtilen ödeme süresi sonunda ödeme gerçekleşmezse, Gümrük Kanununun 201 inci maddesi çerçevesinde tahsilat yoluna gidilebilir. Yani, her iki yükümlü de tek başına borçtan sorumlu olduğundan, borca itirazı da ayrı yapmak zorundadır. Gümrük müşaviri de 4458 sayılı Kanunun “İtirazlar” kısmındaki hükümlerine tabidir.
3) Gelir eksiğine ilişkin tahakkukun sadece asıl sorumlu nezdinde başlatıldığı ancak, asıl sorumluya tebligat yapılamadığından, gümrük müşavirine ilk kez tahakkuk tebliği yapılması durumunda Gümrük Kanununun 197 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen üç yıllık zamanaşımının gümrük müşaviri için de geçerli olup olmayacağı:
Gümrük Kanununun 181 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uyarınca, yükümlü, beyan sahibi ve dolaylı temsil durumunda, hesabına gümrük beyanında bulunulan kişidir. Bu nedenle, Gümrük Kanununun 197 nci maddesinde yer alan üç yıllık zamanaşımı süresi her iki yükümlü için de geçerlidir.
4) Daha önce gümrük müşavirine bildirimde bulunulmamış olduğu, asıl sorumluya tahakkukun tebliğ edilerek vergi tahakkukunun kesinleştiği, ancak asıl sorumludan tahsilat yapılamadığı durumda Gümrük Kanununun 201 inci maddesi gereğince 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gümrük müşavirine de ödeme emri ile tebligatta bulunulmasının hukuki olup olmayacağı:
Asıl yükümlüden tahsil edilemeyen alacağın gümrük müşavirinden istenebilmesi için, gümrük müşavirine Gümrük Kanununun 197 nci maddesinde belirtilen üç yıllık süre geçmeden tebligat yapılması gerekmektedir. Bu süre geçtikten sonra tahakkuk ettirilen vergi gümrük müşavirine tebliğ edilir ve zamanaşımı def’i ileri sürülmez ise, o zaman anılan Kanunun 201 inci maddesi uyarınca işlem yapılabilecektir.
V- Geçici İthalat Kapsamında Gelir Eksiği ve Para Cezası Takibi
Gümrük Kanununun 108 ila 122 nci maddelerinde düzenlenen “Dahilde İşleme Rejimi”, 123 ila 127 nci maddelerinde düzenlenen “Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi” ve 128 ila 134 üncü maddelerinde düzenlenen “Geçici İthalat Rejimi” ile ilgili olarak yapılan tahsilat takip işlemleri:
1) Dahilde İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi ve Geçici İthalat Rejimine istinaden ithal edilen eşyaların Geçici İthalat Rejimi hükümlerini ihlali ile süresi içinde yurtdışı edilmemesi halinde, Gümrük Kanunu hükümlerine göre uygulanacak vergi, ceza ve faizin tahakkuk yönünden incelenmesi amacıyla; yapılan takibat ve tahsilat işlemi gerekçeleriyle birlikte Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğüne bildirilecek; bu bildirimde uygulanan vergi, ceza ve faizin tahakkuk yönünden incelenmesini kolaylaştıracak bilgilere, gerektiğinde yazı içinde veya yazı ekinde düzenlenecek bir tabloda tüm detayları kapsayacak şekilde yer verilecek, kağıt israfına neden olunmaması için istenilmedikçe fotokopi gönderilmeyecektir.
2) İthal veya yurtdışı edilen Geçici Kabul ve Geçici Muaflık (mülga hükümler) eşyalarına ait işlemler ile bunlara ait süre uzatımı, mahsup müzekkereleri ve ilgili yazışmaların gümrük idarelerinde eskiden olduğu gibi titizlikle takip edilmesi, mezkur işlemlerin Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğünü ilgilendiren uygulamalarında tereddüt olduğu takdirde veya incelenmek üzere istenildiğinde acilen iletilmesi sağlanacaktır.
VI- Terkin
1) Bilindiği üzere tahsil zamanaşımı, zamanaşımının kesilmesi ve zamanaşımının işlememesi kavramları 6183 sayılı Kanunun 102 ila 104 üncü maddelerinde hüküm altına alınmış; tahsili zamanaşımına uğrayan amme alacaklarının kanunlar gereğince terkin edilmesine ilişkin hususlar ise 6183 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin olarak, 30/06/2007 tarihli ve 26568 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Seri A, Sıra No: 1 Tahsilat Genel Tebliğinin Üçüncü Kısım Birinci bölümünde “I- Tahsil Zamanaşımı” başlığı altında açıklanmıştır.
a) 6183 sayılı Kanunun 102 nci maddesine göre zamanaşımına uğramış alacaklarla ilgili olarak, 5018 sayılı Kanuna dayanılarak hazırlanan ve 30.12.2006 tarihli ve üçüncü mükerrer 26392 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği” ekinde yer alan ve bir örneği bu Genelge ekine de konan (Ek-1) “Bütçe Gelirleri Tahakkuk Artıklarından Zamanaşımına Uğramış Olanlara İlişkin Ayrıntı Cetveli” kullanılacaktır.
b) Buna göre; zamanaşımının adı geçen Kanunun 103 üncü maddesine göre kesilmesi halinde, amme alacağının zamanaşımı süresinin hesabına daima zamanaşımının kesildiği tarihin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başı esas alınarak devam edilecektir. Zamanaşımının Kanunun 103 üncü maddesinde 10 fıkra halinde sayılan durumlardan herhangi birisinin tatbiki suretiyle kesilmesi halinde, cetvelin, “Zamanaşımını Tayine Esas Olan Tarih” sütununa amme alacağının zamanaşımı başlangıç tarihi yazılmakla beraber, ayrıca cetvelin “Zamanaşımının En Son Kesildiği Tarih” sütununda da zamanaşımının en son kesildiği tarih gösterilecektir.
c) Zamanaşımının Kanunun 104 üncü maddesi gereğince borçlunun yabancı memlekette bulunması, hileli iflas etmesi veya terekenin tasfiyesi dolayısıyla durması halinde, cetvelin “Zamanaşımı Süresinin Başlangıç Tarihi” sütununda, yukarıda birinci maddede açıklandığı şekilde amme alacağının normal zamanaşımı başlangıç tarihi gösterilmekle beraber, cetvelin açıklama sütununda ayrıca zamanaşımını durduran sebeple durma süresi (hangi tarihten hangi tarihe kadar durduğu) belirtilecektir. Bu durumdaki alacaklarda zamanaşımının durmasından önce veya sonra zamanaşımı kesilmişse, cetvelin "Zamanaşımının En Son Kesildiği Tarih" sütununda aynı zamanda zamanaşımının kesildiği tarih de gösterilecektir.
d) 6183 sayılı Kanunun 102 nci, 103 üncü ve 104 üncü maddeleri kapsamında değerlendirilerek terkin edilmesi gereken amme alacaklarına ilişkin olarak gümrük idareleri tarafından gerçekleştirilecek incelemeler sonucunda tespit edilecek terkine tabi amme alacaklarına dair bilgiler Ek-1’de yer alan terkin cetveline, söz konusu cetvelin amme alacaklarının türü, tutarı, zamanaşımı başlangıç tarihi ile zamanaşımının en son kesildiği tarih sütunları eksiksiz, doğru ve okunaklı bir şekilde doldurularak kaydedildikten sonra, gerekli terkin izninin alınmasını teminen Gelir İdaresi Başkanlığına iletilmek üzere Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilecek, terkin izninin alınmasını müteakip ilgili gümrük idaresi işlemleri sonuçlandıracaktır.
2) 5838 sayılı “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un 32 nci maddesinin 11 inci fıkrası ile 6183 sayılı Kanunun 106 ncı maddesinde yapılan değişiklik uyarınca; amme idarelerince tahsil zamanaşımı beklenilmeksizin terkin olunabilecek amme alacağı 20 TL (20 TL dahil) olarak belirlenmiş olup, 6183 sayılı Kanunun 106 ncı maddesinin Müsteşarlığımıza verdiği yetkiye istinaden, tahsili imkansız veya tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla bulunduğu anlaşılan 20 TL (20 TL dahil) kadar olan amme alacağının terkin yetkisi gümrük müdürleri veya vekillerine aittir. Bu kapsamda yapılacak terkin işleminde terkin cetveli düzenlenmeyecek ve terkin izni alınmayacak, gümrük müdürleri veya vekilleri tarafından verilecek “takipten vazgeçme onayı” takibat dosyasında muhafaza edilecektir.
3) 6183 sayılı Kanunun 102 nci ve 106 ncı maddelerine göre yapılan terkin işleminin ilgili gümrük beyannamesi ile ilişkilendirilmesi açısından BİLGE sisteminde kapanmış beyanname ekranında terkine ilişkin açıklama meşruhatı düşülecektir. Manuel işlem yapılan gümrük idarelerinde ise ilgili gümrük beyannamesinin arka sayfasına takip edilen amme alacağının terkin edildiği işleme ilişkin meşruhat verilecektir.
VII- Yurtdışı Çıkış Tahdidi
Seri: A, Sıra No: 1 Tahsilat Genel Tebliği birinci kısım ikinci bölümünde yer alan "IX. Yurt Dışı Çıkış Tahdidi" başlığı altındaki hükümler dikkate alınarak, takibat konusu amme alacağı için Ek-2’de bulunan bildirim formu, doğrudan ilgili gümrük idareleri (tahsil dairesi) tarafından doldurularak bir bildirim yazısı ekinde gerekli bilgi ve belgelerle birlikte yurt dışı çıkış tahdidi uygulanmak üzere Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilecektir.
VIII- Diğer Hususlar
Ekli listede (Ek: 3) yer alan genelge ve tasarruflu yazılar yürürlükten kaldırılmıştır.
Bilgi ve gereğini rica ederim.
İbrahim ŞENEL
Müsteşar V.
EKLER:
1- Bütçe Gelirleri Tahakkuk Artıklarından Zamanaşımına Uğramış Olanlara İlişkin Ayrıntı Cetveli
2- Yurtdışı Çıkış Tahdidi Bildirim Formu
3- Yürürlükten kaldırılan genelge ve tasarruflu yazılar listesi
DAĞITIM:
Merkez ve Taşra Teşkilatına
Ek-1
BÜTÇE GELİRLERİ TAHAKKUK ARTIKLARINDAN ZAMANAŞIMINA UĞRAMIŞ OLANLARA İLİŞKİN AYRINTI CETVELİ
|
Muhasebe Biriminin
|
Adı
|
:
|
|
|
|
Kodu
|
:
|
|
Yılı
|
|
Sıra Numarası
|
Mükellefin
|
BÜTÇE GELİRİNİN AYRINTISI
|
|
Zamanaşımını Tayine Esas Olan Tarih
|
Zamanaşımı Kesilmiş İse Son Defa Kesildiği Tarih
|
Açıklama
|
|
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM
|
Gelirin Yılı
|
|
|
|
Adı Soyadı, Unvanı
|
Adresi
|
TL
|
Kr
|
TL
|
Kr
|
TL
|
Kr
|
TL
|
Kr
|
TL
|
Kr
|
TL
|
Kr
|
TL
|
Kr
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
