İLKYARDIM BİLGİSİ DERS NOTU
KANAYAN YER İLE KALP ARASINDAKİ TEK KEMİK ÜZERİNDE SIKMA/BOGMA UYGULAYARAK, KANAYAN YERE KAN GİTMESİNİN ENGELLENMESİYLE UYGULANAN KANAMA DURDURMA YÖNTEMİ TURNİKE UYGULAMA YÖNTEMİDİR
KOPMA VE AYRILMALAR HARİÇ OLMAK ÜZERE BACAK YARALANMALARINDA, TURNİKE DİZ İLE KALÇA ARASINDA UYGULANIR.
TURNİKENİN AÇILMA SÜRESİ 15-20 DK BİR OLMALIDIR.
KİMYASAL MADDE YANIKLARINDA YARALIYA YAPILACAK İLK YARDIM, YANAN YER BOL SU İLE YIKANIR VE KAPATILIR.( NORMAL YANIK YARASI OLAN BİR KAZAZEDENİN YARASI ÜZERİNE BUZ TATBİK EDİLİR)
İLK YARDIM TEMEL UYGULAMASI: KORUMA-BİLDİRME VE KURTARMA OLARAK SIRALANIR.
KALP MASAJI 15 KALP MASAJI-2 SUNİ SOLUNUM OLARAK UYGULANMAKTADIR.
ÇIKIK VE BURKULMALARDAN, KIRIKLARI AYIRAN FARK; ÇIKIK VE BURKULMALAR, HARAKETLİ EKLEM BÖLGELERİNDE GÖRÜLÜR, KIRIKLAR KEMİKLERİN HER YERLERİNDE GÖRÜLEBİLİR.
BURKULMA: EKLEM KAPSÜLLERİNİN ZEDELENMESİ VEYA YIRTILMASIDIR
BURKULMA LARDA BURKULAN BÖLGEYE SICAK UYGULAMA YAPILMASI YANLIŞTIR. SOĞUK TATBİK YAPILIR.
OMURGA KIRIKLARINDA HASTA SIRTÜSTÜ YATIRILIR BAŞ BOYUN GÖVDE HİZASI BOZULMAMALIDIR. YARALILAR OTURUŞ POZİSYONUNA ALINMAZLAR.
BURUN KANAMALARINDA YARALI OTURTULUR, BAŞI HAFİFÇE ÖNE DOGRU EGİLİR, BURUN HAFİFÇE PARMAKLARLA SIKILIR.
BAYILMA DURUMUNDA HASTA SIRTÜSTÜ DÜZ, AYAKLARI DESTEKLENMİŞ POZİSYON VERİLİR.
KALP DURMASI HALİNDE İLK ÖNCE KAN DOLAŞIMI ETKİLENMEKTEDİR.
YARALANMALARDA KANAYAN BÖLGEYE VERİLECEK POZİSYON KALP SEVİYESİNİN ÜSTÜNDE KALMASI SAGLANMALDIR.
BAŞA ALINAN DARBE SONUCU KULAGINDAN KAN GELEN KAZAZEDEYE KAN AKAN BÖLGE ALTTA KALACAK ŞEKİLDE YAN YATIRILIR VE KANAMA ENGELLENMEZ.
KAPALI KARIN YARALANMALARINA DARBE ALINAN YERE SOĞUK TATBİK EDİLİR.
GÖGÜSTEKİ AÇIK YARALANMANIN EN ÖNEMLİ TEHLİKELERİNDEN BİRİSİ GÖGÜS KAFESİNE GİREN HAVANIN AKCİĞERİ KÜÇÜLTMESİ.
YARA YERİNDE YABANCI BİR CİSİM VAR İSE YABANCI CİSİME DOKUNULMAZ VE ETRAFI SARGI BEZİ İLE SARILIR.
SOLUNUM ZORLUGU OLAN BİR KAZAZEDE YAN YATIRILIR, DİL KONTROL EDLİR VE BAŞ GERİYE BÜKÜLÜR.
SOLUNUM ZORLUGU ÇEKEN AĞIR KANAMALI OLAN YARALI SAGLIK KURULUŞUNA TAŞINMADA BİRİNCİ DERECEDE ÖNCELİKLİDİR.
BİLİNCİ AÇIK GÖGÜS AĞRISI OLAN HASTA/YARALI YARI OTURUŞ POZİSYONDA SEVK EDİLİR.
ÇIKAN, BURKULAN VE KIRILAN YERİN HARAKETSİZLİGİNİN SAGLANMASI KIRIK, ÇIKIK VE BURKULMALARININ İLK YARDIMDA YAPILMASI GEREKLİ (TESPİT UYGULAMASIDIR) .
-SUNİ SOLUNUM SONUCU TEKRAR SOLUMAYA BAŞLAYAN KAZAZEDEYE YAN YATIŞ POZİSYONUNA ALINIR.
AGIZ VE BURUNDAN KANAMALI YARALANMALARDA SOLUNUM DURMASI SÖZ KONNUSU İSE HOLGER-NİELSEN YÖNTEMİ İLE SİLVESTER YÖNTEMİ UYGULANABİLİR.
YÜZÜKOYUN YATAMAYACAK ŞEKİLDE TRAVMA GEÇİRENLERE SİLVESTER METODU İLE SUNİ SOLUNUM UYGULANIR
İLK YARDIMCI YARALIDA 3 NOKTAYI GÖZLER. İLK YARDIMIN ABC’Sİ OLARAK İSİMLENDİRİLEN BU DURUMLAR HAYAYOLU-SOLUNUM-DOLAŞIM OLARAK SIRALANIR.
İLK YARDIMDA ÖNCELİKLİ SIRALAMA; SOLUNUMU DURANLAR-KALBİ DURANLAR-ŞOKA GİRENLER OLMALIDIR.
YETİŞKİN BİR İNSANA DAKİKADA 15-20 DEFA SUNİ SOLUNUM UYGULANIR.
DİZ İLE AYAK ARASINDAKİ KEMİK KIRIKLARINDA UYGULANACAK ATELİN BOYU TOPUKTAN KALÇAYA KADAR OLMALIDIR.
KÖPRÜCÜK KEMİGİ KIRIKLARINDA KAZAZEDENİN OMUZ BÖLGESİ TESPİT EDİLİR
BİR KAZAZEDENİN AMBULANSA BİNDİRİLİŞ YÖNÜ BAŞKISMI ÖNDE OLACAK ŞEKİLDE OLMALIDIR.
MERDİVEN İNERKEN VEYA ÇIKARKEN SEDYEDEKİ HASTANIN TAŞIMA YÖNÜ İNERKEN VE ÇIKARKEN BAŞI YUKARIDA KALACAK ŞEKİLDE OLMALIDIR.
KAZA ANINDA KIRILMASI HALİNDE AKCİGERLERE KABURGA KEMİGİ BATARAK ZARAR VERME İHTİMALİ VARDIR.
OMURGA KIRIGI OLAN YARALIYA DİK OTURUR POZİSYON VERMEK KESİNLİKLE YAPILMAZ.
AYAK VEYA BACAKTAKİ KANAMAYI AZALTMAK İÇİN BASINÇ KASIK İÇ KISMI BÖLGESİNE UYGULANMALIDIR.
KALP MASAJI YAPILACAK OLAN KAZAZEDE SIRT ÜSTÜ POZİSYONDE, SERT BİR ZEMİNE YATIRILIR.
KALP MASAJI UYGULANABİLMESİ İÇİN DOLAŞIMIN DURMASI, KALP ATIMLARININ ALINAMAMASI KESİNLİKLE OLMASI GEREKİR.
KALP MASAJI UYGULAMA BÖLGESİ; GÖGÜS KEMİGİNİN 1/3’LÜK ÜST KISMIDIR.
İKİ İLK YARDIMCI KALP MASAJI İLE SUNİ SOLUNUMU BİRLİKTE UYGULAYACAK İSE, SIRAYLA BEŞ KALP MASAJI-BİR SUNİ SOLUNUM ŞEKLİNDE SÜRDÜRÜLÜR.
TRAFİK KAZASI GEÇİRMİŞ BİR YARALININ ARAÇ İÇERİSİNDEN ÇIKARILMASINDA RENTEK MANEVRASI TERCİH EDLİR.
BOYUN SIRT VE BEL OMURLARI KIRIKLARINDA KAZAZEDE UYGUN ŞEKİLDE TESPİT VE NAKİL EDİLMEZSE VÜCUDUN BİR BÖLGESİ FELÇ OLUR.
HOLGER-NİLSEN (SIRTTAN BASTIRMA, DİRSEKTEN KALDIRMA) METODU İLE SOLUNUM UYGULANIRKEN SIRTTAN BASINÇ YAPILMASI KAZAZEDEDE NEFES VERMESİNİ SAGLAR. HOLGER-NİLSEN(SIRTTAN BASTIRME, DİRSEKTEN KALDIRMA) METODU UYGULANACAK KAZAZEDE YÜZ ÜSTÜ POZİSYON VERİLİR.
SOLUNUM DURMASI BAK-HİSSET-DİNLE YÖNTEMİ İLE TESPİT EDİLİR.
KANAYAN YERE PARMAKLA BASINÇ UYGULAMAK GEÇİCİ VE DOĞRU KANAMA DURDURMA YÖNTEMİDİR.
KAN DOLAŞIMININ YETERSİZLİĞİ NEDENİYLE BEYNE GİDEN OKSİJEN MİKTARININ AZALMASI SONUCU OLUŞAN BİLİNÇ KAYBINA ŞOK DENİR.
KAZAZEDENİN ÖKSÜRME VE YUTKUNMA REFLEKSLERİNİN OLMADIĞI, İDRARVE DIŞKISINI KAÇIRDIĞI ÇEVREYİ TANIMAYACAK KADAR ALGILAMA ÖZELLİGİNİN KAYBOLMASIYLA ORTAYA ÇIKAN DURUMA KOMA DENİR.
ŞOK POZİSYONUNDA HASTANIN AYAKLARINI YUKARI KALDIRMAMIZIN YARARI BEYİNE KAN GİTMESİNE YARDIMCI OLMAKTIR.
ATARDAMAR KANAMALARINDA HAYATİ TEHLİKE SÖZ KONUSUDUR.
TOPLARDAMAR KANAMASININ RENGİ KOYUDUR.
YAŞAMI TEHDİT EDEN KAN KAYBININ %20 ORANINDA OLMALIDIR.
-AGIZDAN AGIZA SUNİ SOLUNUM YAPILACAK KAZAZEDENİN SOLUK YOLUNU AÇMAK İÇİN ÇENE GÖGÜSTEN UZAKLAŞTIRILIR.
EGZOS GAZI İLE ZEHİRLENMELERİNDE YAN YATIŞ POZİSYONUNA ALINIR.
KULAK VEYA AĞIZDAN KAN GELMESİ İÇ KANAMA BELİRTİLERİNDENDİR.
VÜCUDU OLUŞTURAN BİRİMLERİ HÜCRE-DOKU-ORGAN-SİSTEM SIRALANMAKTADIR.
-KAZALARDA ORGAN KOPMASI DURUMUNDA, KOPAN ORGAN İÇİN YAPILMASI GEREKEN KOPAN ORGAN ÖNCE TEMİZ BİR POŞETE KONARAK AĞZI KAPATILIR, SONRA İÇİ BUZLU VE SU DOLU OLAN 2.BİR POŞETE KONUR VE O ŞEKİLDE NAKLİ SAGLANIR.
SOLUNUM YOLU ZEHİRLEMELERİNDE KANIN OKSİJEN TAŞIMA KAPASİTESİNİ AZALTIR.
KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KIRILMIŞ OLAN BİR KAZAZEDE OLAY YERİNDE EN YAKIN SAGLIK MERKEZİNE YARALI OTURUR DURUMDA SEVK EDİLİR.
KAZAZEDE BİLİNÇ KAYBI OLUŞMASI HALİNDE YAPILACAK İLK MÜDAHALE YAN YATIRILARAK BOĞULMASI ENGELLENİR.
Kesik ve darbe sonucu oluşan yaralanmalarda yapılacak temel eylem, kanama olan bölgeye bastırmaktır
Solunumu duran bir kazazedeye yapay solunum uygulanır.
Eğer omurilik yaralanmasından veya kırıklardan kuşkulanıyorsak, hasta kesinlikle kıpırdatılmaz.
Soluk alıp veren ve nabız vuruşları hissedilen bir hastaya eğer baygın ise kalp-akciğer canlandırması yapılmaz.
|
